Það er einfalt að taka þátt!

Allt frá því á síðustu öld hefur Landsvirkjun gert ráð fyrir að breyta neðri hluta Þjórsár í eitt samfellt virkjanasvæði með byggingu þriggja nýrra virkjana í ánni. Ef þessi áform ganga eftir verður lítið sem ekkert eftir af þessu mikla fljóti í byggð. Fiskistofnar árinnar munu hrynja, leirfok úr þurrum farvegi árinnar verður viðvarandi vandamál fyrir Sunnlendinga um ókomna tíð og náttúrugersemin Þjórsá verður í raun algjörlega fótum troðin.

Þessi áform bera vitni um gamaldags hugsunarhátt frá síðustu öld, enda mun stærstur hluti orkunnar frá virkjununum verða nýttur í þungaiðnað á suðvesturhorni landsins. Neðri hluti Þjórsár er miklu mikilvægari okkur og afkomendum okkar óvirkjaður og því er afar brýnt að afstýra því mikla umhverfisslysi sem nú er í uppsiglingu. Efsta virkjunin, Hvammsvirkjun, hefur þegar verið færð í nýtingarflokk í rammaáætlun en enn hafa engin framkvæmdarleyfi fyrir virkjunum verið gefin út. Með samstilltu átaki er því enn hægt að snúa ferlinu við og bjarga Þjórsá frá eyðileggingu.

Einfalt er að taka þátt í baráttunni fyrir verndun Þjórsár. Best er að mæta á svæðið, taka myndir af Þjórsá, fossum hennar og flúðum og öðrum fallegum stöðum við ána. Margar fallegar göngu- og reiðleiðir eru í næsta nágrenni við ána. Einnig er gott að skoða myndir og myndbönd hér á vefnum og kynna sér svæðið og náttúruna við Þjórsá.

Hér að neðan eru ýmsar upplýsingar um hvernig hægt er að taka þátt. Lesendur mega gjarnan senda okkur myndir, myndbönd og annað efni svo sem greinar eða fréttir á verndumthjorsa [hjá] gmail.com. Við getum öll lagt okkar af mörkum fyrir verndun Þjórsár!

---

Samfélagsmiðlar

Samfélagsmiðla má að sjálfsögðu nýta til að koma boðskapnum á framfæri.

• Endilega styðjið facebook-síðu Verndum Þjórsá! og fylgið Verndum Þjórsá! á Twitter.
  
• Merkið myndir frá svæðinu með #thjorsa á Instagram og Þjórsá / Thjorsa á Flickr. Það má gjarnan segja frá fyrirhuguðum framkvæmdum í lýsingum við myndirnar, svo allir átti sig á umfangi virkjananna og sjái landið sem er undir og á að eyðileggja.

Síðar verða ýmsir atburðir haldnir tengdir baráttunni og verður allur stuðningur við þá vel þeginn. Að sjálfsögðu verða þeir auglýstir hér á síðunni, á Facebook og víðar.

---

Staðir með auðveldu aðgengi - gott myndefni!

Urriðafoss er vatnsmesti foss landsins og einstök náttúruperla, sem sómir sér vel meðal helstu náttúrugersema landsins. Þrátt fyrir það gerir Landsvirkjun ráð fyrir að þurrka fossinn upp í tengslum við Urriðafossvirkjun. Fossinn liggur rétt neðan við hringveginn, svo nálægt raunar að úðinn af fossinum sést vel frá Þjórsárbrú. Allir sem leið eiga hjá ættu að aka spottann niður frá hringveginum vestan Þjórsár og kynnast hinum mikla Urriðafossi. Enginn verður ósvikinn af því.

Þegar Þjórsárdalsvegur er ekinn fram hjá Árnesi blasir ein merkasta eyja landsins við frá veginum úti í miðri Þjórsá. Það er Viðey, sem einnig er þekkt sem Minnanúpshólmi. Eyjan er dökkgræn og stingur úr stúf við umhverfið, enda þakin þéttum birkiskógi. Í eyjunni finnst fjöldi plantna, þar af tvær sem eru sjaldgæfar á Íslandi. Viðey hefur notið náttúrulegrar verndar Þjórsár, sem umlykur hana, straumþung og mikil. Viðey var friðuð árið 2011 vegna sérstæðs náttúrufars. Auðvelt er hins vegar að sjá að friðlýsingin verður í raun að engu ef Þjórsá verður virkjuð þarna, enda verður farvegur Þjórsár þurr og þar með hverfur hin náttúrulega vernd sem eyjan nýtur af fljótinu.

Viðey eða Minnanúpshólmi blasir við frá Þjórsárdalsvegi, örfáum kílómetrum ofan við þéttbýlið í Árnesi. Mynd: Matthías Ásgeirsson

Gaukshöfði stendur hnarrreistur ofarlega við Þjórsá neðan Búrfells, þar sem hún rennur um fyrirhugað virkjunarsvæði Hvammsvirkjunar. Stutt ganga er upp á höfðann frá gamla þjóðveginum ofan við höfðann. Ofan af höfðanum sést einnig til landsins austan Þjórsár sem er ekki síður spennandi en aðgengi þar er töluvert erfiðara.

Stuttar göngur upp á fjöll við Þjórsá gefa færi á góðum yfirlitsmyndum yfir héraðið. Gíslholtsfjall og önnur fjöll við Gíslholtsvatn eru bæði auðveld og skemmtileg uppgöngu. Skarðsfjall austan Þjórsár rís í um 200 metra hæð yfir landinu umhverfis og sést þaðan vel yfir fyrirhugað virkjanasvæði Hvammsvirkjunar. Núpsfjall gnæfir svo yfir sjálfri Viðey í Þjórsá og er hið ágætasta útsýnisfjall, sérstaklega miðað við þægilega uppgöngu.

Hér á vefnum má lesa um fleiri fallega og myndræna staði við Þjórsá.

---

Minningar frá Þjórsá

Margir eiga góðar minningar frá Þjórsá og úr Þjórsárdalnum. Endilega sendið okkur frásagnir og minningarbrot frá þessu fallega svæði á verndumthjorsa [hjá] gmail.com. Minningarbrotin má ýmist birta undir nafni, upphafsstöfum höfundar eða nafnlaust. Síðar munum við birta þessi minningarbrot hér á vefnum.

Endilega sendið okkur ábendingar, hugmyndir og annað efni á netfangið verndumthjorsa [hjá] gmail.com